Біздің айналамыздағы ақпарат

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:

5.2.А Ақпарат және оны өңдеу

Мектеп:

«№1 Егіндікөл

орта мектебі» КММ

 Күні: 07.11.17

Мұғалімнің аты-жөні: Калиева С.Г.

Сынып:

5

Қатысқандар:                  Қатыспағандар:

Сабақтың

тақырыбы

Біздің

айналамыздағы ақпарат

Осы

сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

5.2.1.1 Әртүрлі ақпаратты атап шығу және көрсету

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар істеуге дағдыланған:

Ақпарат ұғымын, оның түрлерін біледі және  сақтай алады

Оқушылардың көпшілігі істей алады:

Ақпарат

түсінігін ажыратып, ақпаратты өңдей алады

Кейбір оқушылар істеуге қабілетті:

Әртүрлі

формадағы ақпараттың үдерістерін түрлендіре алады және олардың қатынастарын

түсіндіріп айта алады

Бағалау критерийі

Ақпарат түсінігін ажырата алады, компьютерде ақпаратты

өңдей алады

Тілдік мақсаттар

Терминология:

Ақпарат, информатика, ақпараттық үдеріс, сақтау, тарату,

өңдеу.

Құндылықтарға баулу

Оқушыларға ақпарат түсінігін меңгерте отырып,

ынтымақтастық құндылықтарын дамыту, өмір бойы білім алуға дайын болу

Пәнаралық байланыс

Ағылшын, бейнелеу, биология

Алдыңғы білім

«Компьютердегі деректеріңізді

қалай қорғауға болады?»

Сабақ барысы

Сабақтың жоспарланған

кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

Оқушыларды сыныпта қарсы алу, сәлемдесу.

Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру. Оқушылар орындарынан тұрады,  шеңбер құрып, «Көңіл-күй неге ұқсас?» атты тренинг өткізу. Бұл тренингте ойыншылар олардың бүгінгі көңіл-күйлері неге (қай жыл мезгіліне, ауа райына, табиғаттың құбылысына) ұқсас екенін айтып береді.

Оқушылардың зейінін

сабаққа аудару.

Алдыңғы білім. Өткен

тақырыпты еске түсіру барысында оқушылармен «Музыкалық қобдиша» әдісін қолдану.

Бағалау: оқушылардың жауаптарына қарай «Қол шапалақтау» әдісі арқылы

бағалау.

Топқа

бөлу:  Конфеттер арқылы топқа бөлу. Бұл

әдісте оқушылар өздеріне ұнаған бір кәмпит түрін таңдайды және сол таңдалған кәмпитке

байланысты топқа бөлінеді.

І топ – «Сақтау»

ІІ топ – «Тарату»

АКТ пайдалану

Сабақтың ортасы

Сабақтың

тақырыбын ашу.

1-тапсырма.

Сөзжүмбақ

құрастыру

1.Бұтақ орнында мың бір инесі

Компьютер жаны мекені (кактус)

2. Кемірушіге ұқсайды сырт бейнесі,

Түсі оның сұр, құйрығы ұзын

 Ойланып, білгіш

болсаң жауап берші (тышқан)

3. Ақпаратты қағазға шығарады,

Бұл құрылғы қалай деп аталады? (принтер)

Егер білсең айта ғойшы,

Бұл қандай құрылғы

Ақпаратты қағаздағы,

Компьютерге енгізеді? (сканер)

4. Экранның бетінде оның тұрағы,

Қашан болсын жыпылықтап тұрады (меңзер)

5. Төртбұрышты әйнек,

Тұнып тұрған әлек (монитор)

6. Биологияда бұл паразит

Көзге зорға көрінер

Информатикада өлшем бірлік,

Ақпараттарды өлшер (бит)

Сөзжұмбақты шешкен соң «Миға шабуыл» әдісі қолданылады:

1. «Ақпарат» деген сөзді қалай түсінеміз?

2. Ақпараттың 

түрлерін анықтап, атап беру;

3. Ақпаратты алу түрлерін қарастыру.

Ендеше бүгінгі сабағымыздың тақырыбы «Біздің

айналамыздағы ақпарат».

«Бас бармақ» әдісі арқылы топтар бір-бірін бағалайды

2-тапсырма.

Оқушыларға қосымша материалдар беріледі.

1-топ

Информатика-ақпаратты

алу, жинақтау, сақтау, түрлендіру, жөнелту және пайдалану тәсілдері туралы

ғалым.

Ақпарат-сақтау,

түрлендіру, жөнелту және пайдалану нысаны болып табылатын қоршаған әлем

туралы мәлімет

Ақпаратты ала

отырып, оны қабылдайсыңдар, игересіңдер, қайта өңднейсіңдер. Ақпаратты

ата-аналарыңа, достарыңа жеткізулерін мүмкін. Яғни, ақпарат көзі және оны

қабылдаушы бар. Адам ақпаратты сезім мүшелері арқылы қабылдайды.

Ғылымдардың

деректері бойынша біз ақпараттың 81-ын көру арқылы, 10-ын-есту, 4-ын-иіскеу,

3-ын-дәм сезу және 2-ын сезу арқылы аламыз.

Адам ақпаратты сақтай, жеткізе,

өңдей алады. Бұл процесті ақпараттық процестер деп атайды.

2-топ.

Ақпаратты қайта-қайта

пайдалану және оны тасымалдау үшін ақпаратты сақтаудың маңызы өте зор.

Ақпаратты сақтау үшін адамдар жадыны немесе «сыртқы» тастыағаштарды

қолданады. Ерте заманда бұл мақсатта тастар мен папирус пайдаланылды. Қазіргі

ақпарат өағаз бен электрондық тасығаштарда-дискілер мен флешкаларда

сақталады. Сендер ақпаратты тұрақты жеткізіп отырасыңдар. Мысалы, басқа

адаммен сөйлескен кезде. Ақпаратты алысқашықтыққа жеткізу үшін адамдар

әртүрлі құралдар ойлап шығарған. Оларға телеграфты, телефонды, телеидарды,

Инретнетті және басқаларды жатқызуға болады. Ақпаратты жөнелту үшін

қолданылатын құрылғыларды ақпаратты жеткізу арнасы деп атайды. Ақпаратты кез келген өзгеруі оның

өңделуі деп аталады. Мысалы, есепті шығарудың өзі-бұрын белгілі есептен жаңа

ақпарат алу. Ондай ақпаратты адам логикалық ойлау немесе математикалық

есептеулер арқылы алады.

Немесе ақпаратты бейнелеу тұрінің

өзгеруі. Мысалы, мәтінді бір тілден екенші тілге аудару. Ақпаратты өңдеу оның бастапқы түрден басқа түрге

айналуын немесе ақпарат мазмұнының өзгеруін білдіреді. Ақпаратты өңдеу

нәтижесін адам ары қарай өз қажетіне жарататады.

Материалмен танысып, постер қорғайды.

  «Т» диаграммасы

Постерді топта, жұпта,

сыныпта талқылап, бір-бірін

«Екі жұлдыз, бір тілек» арқылы бағалайды.

3-тапсырма.

А-деңгейі

Топтық жұмыс.

       «Ақпаратты

жіберу» ойыны. Ол үшін оқушыларға таратпа материалдар таратылады.

Ақпаратты жіберудің алуан түрін (сурет, ымдар мен қимыл арқылы) пайдалана

отырып, оқушылардың біреуі соны ымдау әдісімен көрсетеді. Қалған оқушылар

карточкада қандай ақпарат ұсынылғанын айту керек. Оқушыларға таратпа

материалдар таратылады. Мысалы:

Мен тамақ ішкім келеді. Мен ұйқтағым келеді. Жүр серуендеп келейік. Қуаныш. Реніш. Жылау. Сабақ

оқу

Компьютерде ойын ойнау.

Телефонмен сөйлесу. Оқушылардан қоғамда, табиғатта,

техникада кездесетін ақпараттық үдерістерге мысалдар келтіруін сұрау.

Оқушылардың назарын ақпараттар қаситіне бөлу.

 Орындаушыға арналған дескрипторлар:

 А-деңгейі

1.     

Ақпаратты

жіберудің алуан түрін пайдалана отырып, оқушылардың  біреуі соны ымдау

әдісімен көрсетеді

2.     

Қалған оқушылар карточкада қандай ақпарат ұсынылғанын айтады

В-деңгейі

       Сәйкестендіру кестесі

Орындаушыға

арналған дескрипторлар:

 В-деңгейі

   Берілген бес

критерий бойынша сәйкестендіру кестесін толтырады

С-деңгейі

Компьютерде сәйкестендіруді орындау

Орындаушыға

арналған дескрипторлар:

 С-деңгейі

1.     

Көру арқылы ақпаратты анықтай

алады

2.     

Есту арқылы ақпаратты анықтай

алады

3.     

Сезу арқылы ақпаратты анықтай

алады

4.     

Иіс сезу арқылы ақпаратты

анықтай алады

Сергіту сәті

1 дегенде тұрайық,

2, 3, 4 – алақанды соғайық,

Оң жаққа бұрылып,

Сол жаққа бұрылып,

Бір отырып, бір тұрып,

Біз жүгіріп алайық.

5 дегенде асықпай,

Орнымызды табайық.

«Текше бояу»  әдісі

арқылы оқушылардың деңгейін анықтап, бағалау

1.     Егер оқушы 1-деңгейді орындаса, 1-дөңгелекті

бояйды

2.     

Егер оқушы 2-деңгейді орындаса, 2-дөңгелекті бояйды

3.     

Егер оқушы 3-деңгейді орындаса, 3-дөңгелекті бояйды

Егер 3 дөңгелек

текшесі боялса – өте жаксы

Егер 2 дөңгелек

текшесі боялса – жаксы

Егер 1 дөңгелек

текшесі боялса – әлі де жұмыс жасау қажет

Интерактивті тақтамен жұмыс

Постер

Карточка

АКТ қолдану

Сабақтың соңы

Кері байланыс. «Бес саусақ». Қағаз бетіне қолдарын

қойып, саусақтарын айналдыра салады. Әр саусақтың өзінің мәні бар, солар

бойынша оқушылар өз ойын білдіреді.

1.Бас бармақ – мен үшін маңызды және қызықты болды...

2.Сұқ саусақ – мен бүгін ..... түсіндім.

3. Ортаңғы саусақ – мен үшін ... қиын болды.

4. Төртінші саусақ – менің бағам ....., өйткені....

5. Шынашақ – Мен ....... білгім келеді.

Үй тапсырмасы: 

Біздің айналамыздағы ақпарат тақырыбын оқу, ребус құрастырып келу.

А4

қағазы

Саралау – Сіз қандай

тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті

оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау

– Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап

отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік

техникасын сақтау

Ауызша кері байланыс, мадақтау, қолпаштау, олқылықтарын

жою мақсатындағы кері байланыстар, өз-өзіне деген уәжді күшейтетін кері

байланыс.

Сабақтың басында «Тамаша», «Жарайсың!» деп оқушылардың

ынтасын арттыру.  Жеке жұмыстар жүргіземін.

«Ымдау тәсілі» арқылы оқушылардың зеректігін анықтаймын, «Т» диаграммасы

арқылы оқушылардың сыныпта сөйлеу мәнерін анықтаймын, деңгейлік тапсырмалар

арқылы оқушылардың білімі қай деңгейде екенін анықтап, қажеттіліктерін

қанағаттандыруға тырысамын. Оқушылардың қажеттіліктерін кері байланыс жасаған

кезде де анықтаймын.

        Оқушыларды  «Қол шапалақтау»  ,  «Екі жұлдыз, бір тілек»  , «Бас бармақ» , «Текше

бояу» әдісімен ,  «Бес

саусақ»  әдісімен , деңгейлік

тапсырмаларда арнайы критерийлер бойынша бағалаймын. Оқушыларды бірлескен

жұмыстары немесе жеке жұмыстары кезінде қадағалаймын. Оқушыларды  түрлі әдістермен бағалай  отырып, қажеттілігіне қарай үнемі түзетіп,

бағдар беремін.

Денсаулық сақтау үшін оқушылармен техникалық қауіпсіздік ережелерін еске түсіріп

отырамыз.

Сергіту сәтінде

орнында тұру жаттығуларын жасаймыз. Оқушылар демалады. Осы сабақта

қауіпсіздік техникасы ережелерінің тармақтары компьютерде отыру ережесін

сақтайды.